2014 yılında Oslo’da katıldığım Dünya Anayasa Hukuku Kongresi için Fransızca hazırlamış olduğum bir metni güncelleyerek GSÜ Hukuk Fakültesi Dergisi’ne göndermiştim. Hakem denetiminin ardından makale 2022/1 sayısında yayınlandı. Makalenin Türkçe özeti şu şekilde:
Anayasalardaki değişmez maddeler bazı hukukçu ve düşünürler tarafından demokrasiye aykırı olgular olarak görülmektedir. Bunun nedeni, genel olarak, belli bir dönemdeki halk çoğunluğunun değiştiremeyeceği anayasal kurallar olmasının anti-demokratik bir durum yarattığı iddiasıdır. Genelde değişmez maddelere bakıldığında bunların, devletlerin üzerine kurulduğu ilkeleri ve temel yapıyı koruduğu görülmektedir. Söz konusu ilkeler, o devleti kuran aslî kurucu halkın belirlemiş olduğu üstün ilkelerdir ve genelde hükûmetin cumhuriyetçi yapısı veya temel insan hakları gibi demokratik değerleri içermektedir. Bu nedenle, belli bir dönemdeki çoğunluğun bunlarla bağlı olmama isteği aslında anti-demokratik eğilimleri olduğunu göstermektedir. Özellikle popülist iktidarların muhalefet ve azınlıklara yönelik baskıyı artırdığı ve ayrımcı söylemden beslendiği bir dönemde değişmez maddeler anti-demokratik değil, bilakis liberal demokrasinin ayakta kalmasına destek veren önemli anayasal araçlar olarak kabul edilebilir. Ancak elbette bu işlevi görebilmeleri, çeşitli ülkelerdeki anayasa mahkemelerinin kendinde değişmez maddeleri koruma yetkisi bulması ve bu yetkiyi kararlarında aktif olarak kullanmasına bağlıdır.
Makalenin tam metni ise burada: